Przejdź do głównej zawartości

Ziemniak, kartofel, pyrka!

Czy polska kuchnia mogłaby obyć się bez ziemniaka? Według statystyk nie :)
Jak podaje Mały Rocznik Statystyczny Polski 2015, przeciętne miesięczne spożycie ziemniaków na jedną osobę to 3,92 kg.

Czy nadal powinniśmy uważać, że ziemniaki są mniej pożywnym oraz bardziej kalorycznym składnikiem naszej diety? 
Wbrew mylnym przekonaniom, 100 gram ziemniaków dostarcza do 85 kcal, są lekkostrawne, a ze względu na ich częste spożycie są dobrym źródłem witamin i minerałów, przede wszystkim witaminy C, witamin z grupy B, błonnika, magnezu, wapnia, potasu, czyli pierwiastków, które zapobiegają zakwaszeniu organizmu. Choć zawartość białka w ziemniaku jest stosunkowo niska w porównaniu do kaszy czy ryżu, jednak jest ono bogate w aminokwasy egzogenne.

Wartość żywieniowa ziemniaków zależy od ich sposobu obierania (witaminy i składniki mineralne znajdują się pod skórką), czasu i sposobu przygotowania- najlepiej obierać je bezpośrednio przed dalszą obróbką, czyli gotowaniem w wodzie czy na parze, smażeniem, pieczeniem. Najlepszym sposobem na przyrządzenie ziemniaków jest gotowanie na parze  Gotowanie w wodzie może powodować straty składników odżywczych nawet do 54% (gotowanie ziemniaków w skórce zachowuje również cenne witaminy i minerały). Jeżeli już gotujemy w wodzie, pamiętajmy o jak najmniejszej jej ilości (i najlepiej zalewajmy ciepłą wodą, szybciej nam się je zagotują).

Ważną informacją, która ułatwia nam codzienny wybór odpowiedniej odmiany ziemniaka jest określenie jego typu kulinarnego. Możemy spotkać się z czterema typami:
- TYP A (sałatkowy) określa ziemniaki, które po ugotowaniu nie rozgotują się, są łatwe w krojeniu, mają delikatną strukturę i zwięzły miąższ;
- TYP B (wszechstronnie użytkowy). Do niego zaliczymy ziemniaki lekko mączyste, o zwięzłej konsystencji. Nadają się do obiadu w postaci ugotowanej, jako dodatek do zup (np. odmiana Berber, Bila, Bartek, Syrena);
- TYP C (mączysty, sypki), czyli ziemniaki o dużej zawartości skrobi, które mają skłonność do rozgotowywania się. Wykorzystywane do puree (np. odmiana Ursus).
- TYP D (bardzo mączysty)- ziemniaki zaliczane do typu D całkowicie się rozpadają podczas gotowania.
Istnieją również typy mieszane, np. AB (np. odmiana Denar, Bard, Andromeda), BC (np. odmiana Gracja, Tajfun, Bryza, Owacja).


W przemyśle spożywczym ziemniaki są chętnie wykorzystywanym surowcem do produkcji frytek, chipsów, suszonych postaci ziemniaka, ziemniaków w kostce, plasterkach użytecznych jako składnik sałatek czy konserw. I tak- najbardziej preferowanymi ziemniakami do produktów mrożonych, sałatek oraz konserw są odmiany o typie kulinarnym A oraz B. Dla chipsów oraz frytek przeznaczone są odmiany o typie kulinarnym B oraz BC, a dla produktów suszonych przeznaczone są odmiany o typie BC do C. Dlaczego? Wykorzystując ziemniaki w przemyśle, ważnym kryterium jest zawartość skrobi oraz cukrów redukujących, które będą miały wpływ na brązowienie produktu, pogorszenie smaku oraz wytworzenie niebezpiecznych związków. Zbyt wysoka zawartość skrobi może spowodować nadmierną twardość chipsów, a niska- duże chłonięcie tłuszczu oraz mniejszą chrupkość. Aby wyprodukować produkt najwyższej jakości przedsiębiorcy stawiają bardzo wysokie wymagania dostawcom ziemniaków. Duże przedsiębiorstwa stawiają wymagania nawet co do sposobu uprawy czy terminów dostaw ziemniaków do zakładu.

Według dr Susanny Halt, ziemniaki najłatwiej likwidują uczucie głodu. Może warto nie rezygnować z ziemniaków stosując coraz to nowsze diety? :)
O dobry wizerunek ziemniaków dba również Stowarzyszenie Polski Ziemniak.
Zachęcam do odwiedzin tej strony, ponieważ znajdziecie tam Państwo odpowiedzi na szereg pytań, m.in dowiecie się, jak sprawdzić, do którego typu użytkowego należą ziemniaki, które kupujemy luzem w sklepach :)


Dla zainteresowanych: w dniach 22-23 listopada 2016 odbędzie się druga edycja Forum Ziemniaczanego w Rawie Mazowieckiej.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Karmel E150

Krówki, karmelki, cukierki mleczne, cista, kremy, a także napoje alkoholowe, bezalkoholowe, pieczywo czy musztarda - do wszystkich tych produktów dodaje się karmel. Jak on powstaje i jak to się dzieje, że karmel można dodać do produktów słonych, jak i słodkich? Karmel jest produktem (mieszaniną związków) rozkładu cukru (węglowodanów) w wysokiej temperaturze (od 180 do 210 stopni Celsjusza) bez udziału enzymów. Podczas przemian cukru, oprócz związków barwiących, powstają związki odpowiedzialne za charakterystyczny zapach, np. palonej kawy, piwa czy orzeszków ziemnych oraz świeżej skórki pieczywa.  Tempo przemian karmelizacji zależy od rodzaju cukru- najłatwiej poddaje się reakcjom karmelizacji fruktoza, cukier prosty znajdujący się w owocach, miodzie, syropie fruktozowym.  Na skalę przemysłową karmel otrzymuje się w kontrolowanych warunkach temperatury i ciśnienia przy wykorzystaniu soli amonowych bądź siarczyn (w środowisku zasadowym bądź kwaśnym). Rezultatem jest o...

Kakao podstawą cukiernictwa

I jak tu nie kochać czekolady? :) Kakao jest podstawą do jej produkcji, ale również do mas czkoladopodobnych, polew kakaowych, cukierków, pralin, itp. Jest szeroko wykorzystywane w przemyśle spożywczym. Skąd pochodzi kakao i jakie są etapy jego produkcji? Drzewo kakaowca wymaga szczególnych warunków klimatycznych- dlatego możemy je spotkać w tropikach, gdzie temperatura sięga aż do 30-32 st.Celsjusza, występuje odpowiednia wilgotność powietrza, nasłonecznienie oraz zacienienie wśród innych koron drzew. Takie warunki dla wzrostu drzewa kakaowca występują jedynie w centralnej Ameryce, Afryce, a także Azji. Wśród największych producentów kakao możemy wymienić takie państwa, jak: Wybrzeże Kości Słoniowej, Dominikana, Peru, Meksyk, Ekwador, Brazylia, Kamerun, Ghana i in. Produkcja kakao rozpoczyna się od ręcznych zbiorów owoców. Owoce usypane w kopce i przykryte, fermentują zazwyczaj 4-5 dni, po czym wydobywa się z nich ziarna. Ziarna te są czyszczone oraz sortowane, aby wyeli...

Paprykowe szaleństwo

Papryka znana jest na całym świecie i chętnie wykorzystywana w kuchni. Wzbogaca ona potrawy nie tylko w niepowtarzalny smak, ale i kolor- od czerwonego, zielnego, fioletowego, żółtego. Niedawno na targach Fruit Logistica  odmiana "Enjoya" otrzymała trzecie miejsce w kategorii Innowacje. Co jest w niej takiego szczególnego? Przede wszystkim jest to nowa słodka odmiana dwukolorowa, większa od popularnej słodkiej odmiany "Bella", a także charakteryzuje się wyższą zawartością witaminy C w porównaniu do pomarańczy. Czym jeszcze różnią się między sobą papryki? Oprócz kształtu, obecności barwników, grubości skórki, różnią się smakiem, a także warunkami uprawy. W zależności od stopnia ostrości papryki, wymaga ona zróżnicowanej temperatury- zaliczane do bardzo ostrych potrzebują do kiełkowania nawet 32 stopni Celsjusza.  Już w XIX wieku naukowcy interesowali się zagadnieniem stopnia ostrości i próbowali uporządkować papryki od najbardziej łagodnych, słodkich papryk...